"Obrazy z historią - skarby z Muzeum Narodowego w Krakowie" to cykl wystaw plenerowych ukazujących kilkadziesiąt dzieł z zasobów jednego z najważniejszych zbiorów malarstwa w Polsce. Chcemy w ten sposób zwrócić uwagę widzów na malarstwo i jego rangę w historii i współcześnie.

 
Żyjemy bowiem otoczeni obrazami. Znajdują się wszędzie wokół nas. Tysiące rysunków, zdjęć i filmów walczą codziennie o naszą uwagę. Zachęcają do zakupów, ukazują doniosłe wydarzenia, bawią i uczą. Czasem można odnieść wrażenie, że nie ma już na ziemi miejsca, które nie zostałoby sfotografowane i pokazane w internecie. Nie szokuje nas to, że przed wyjazdem na wakacje oglądamy miejscowość, do której się udajemy, od-bywamy wirtualny spacer po jej uliczkach, patrzymy na nią z lotu ptaka, w cyfrowym modelu 3D i o różnych porach roku. Wizualna rewolucja, która dokonała się ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat, fascynuje i przeraża jednocześnie. Świat stał się mniejszy, coraz mniej tajemniczy i zaskakujący. 

Dziś trudno nam sobie wyobrazić jak rzadkim i wyjątkowym zdarzeniem był jeszcze dwieście lat temu obraz. Na pewno też nie przychodzi nam do głowy, że na obrazy uznanych artystów publiczność czekała tak, jak dziś czeka na nowe filmy wielkich reżyserów czy nowe płyty gwiazd muzyki. Dzieła malarskie prezentowane po raz pierwszy były recenzowane i dyskutowane. Artyści mieli swoich zwolenników i przeciwników, publiczność spierała się o słuszność wyboru tematu i sposób jego ukazania oraz ukryte znaczenia poszczególnych scen, krytycy publikowali opinie i komentarze.

Za obrazami prezentowanymi na naszych wystawach, kryją się liczne historie i anegdoty. Zestawiamy obok siebie dzieła zwolenników brutalnego ukazywania rzeczywistości z abstrakcjonistami. Pełne przepychu sceny historyczne, będące wyobrażeniem artystów o przeszłości, kontrastują z malarskim zapisem tragicznych wydarzeń XIX wieku. Banalne czynności – takie jak orka – zostają ukazane w sposób monumentalny, a sceny wiejskie są wyrazem rodzącej się w XIX wieku wspólnoty narodowej i formowania nowego ładu społecznego.

Najstarsze dzieło, jakie pokazujemy na wystawie „Obrazy z historią – skarby z Muzeum Narodowego w Krakowie” powstało pod koniec XV wieku. Do dziś uchodzi za arcydzieło warsztatowej doskonałości. Najmłodsze powstało w 1916 roku i było zapisem nadziei Polaków na odrodzenie państwa polskiego.

Dziś umyka nam wiele z tego, co rozumieli widzowie sprzed lat, patrzący na poszczególne płótna. Jednak w czasach, kiedy powstawały te dzieła, ich sens bardzo często również wymagał objaśnień. Marian Gorzkowski, asystent Jana Matejki, do kilku obrazów mistrza wydał w formie samodzielnych publikacji wskazówki interpretacyjne, gdzie wyjaśniał zarówno sens ukazanej sceny, postacie bohaterów, jak i ukryte znaczenia.

 

 

„Obrazy z historią – skarby z Muzeum Narodowego w Krakowie” to już trzecia edycja wystaw plenerowych, podczas których przybliżamy szerokiej publiczności dzieła dostępne zwykle tylko w salach muzealnych.
Organizacja wystaw była możliwa dzięki wsparciu jakie otrzymaliśmy w programach
"Kultura-Interwencje 2019", "Kultura-Interwencje 20120"  oraz "Kultura-Interwencje 2021"